افضلترین انسانها، پیامبران الهی هستند و در بین پیامبران هم، پیامبران اولوالعزم یعنی (نوح ابراهیم و موسی و عیسی و محمد علیهم الصلاة و السلام) از دیگر انبیاء با فضیلت تر هستند.
پیامبران اولوالعزم کسانی هستند که صاحب بردباری و صبر بسیار بوده اند. الله تعالی می فرماید:«فَاصْبِرْ کَمَا صَبَرَ أُولُو الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ» «پس چنانکه پیامبران اولوالعزم شکیبائی ورزیدند، شکیبا باش». احقاف 35
و در میان پیامبران اولوالعزم نیز، پیامبر اسلام یعنی محمد مصطفی صلی الله علیه وسلم از همه ی آنها افضلتر است و بعد از آن ابراهیم خلیل علیه السلام و سپس موسی علیه السلام ، اما در مورد اینکه آیا عیسی علیه السلام از نوح علیه السلام افضلتر است یا خیر ما بین علما تفاوت نظر وجود دارد؛
از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «خیار ولد آدم خمسة نوح وإبراهیم وعیسی وموسی ومحمد صلی الله علیه وسلم وخیرهم محمد صلی الله علیه وسلم وصلی الله وسلم علیهم أجمعین» هیثمی در المجمع (8 / 255) وگفته:« رجاله رجال الصحیح».
یعنی: «بهترین فرزندان آدم پنج تن هستند: نوح، ابراهیم، عیسی، موسی و محمد صلی الله علیه وسلم و بهترین آنها محمد صلی الله علیه وسلم است که سلام و درود خدا بر همه آنها باد».
و برترین آنها محمد صلی الله علیه وسلم است به دلیل آنچه که بخاری از ابوهریره رضی الله عنه روایت می کند که پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید:«أَنَا سَیِّدُ وَلَدِ آدَمَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَأَوَّلُ مَنْ یَنْشَقُّ عَنْهُ الْقَبْرُ وَأَوَّلُ شَافِعٍ وَأَوَّلُ مُشَفَّعٍ»«من روز قیامت سرور فرزندان آدم و اولین کسی هستم که قبرش شکافته می شود و اولین شفاعت کننده و اولین کسی هستم که شفاعتش پذیرفته می شود». مسلم برقم (2278) ، وأبو داود : 5 / 38 ، برقم (4673).
بعد از پیامبر اسلام صلی الله علیه وسلم و دیگر پیامبران اولوالعزم و همچنین دیگر پیامبران الهی، اصحاب رسول خدا صلی الله علیه وسلم افضلترین انسانها بعد از انبیاء هستند، و در میان اصحاب هم مهاجرین و انصار و از جمله عشره ی مبشره از دیگران افضلترند، و در میان عشره ی مبشره هم خلفای راشدین از دیگر صحابه با فضیلتر هستند، و در میان خلفا هم به ترتیب ابوبکر و عمر رضی الله عنهما، از عثمان و علی رضی الله عنهما فضیلت بیشتری دارند، ولی در مورد فضل عثمان و علی رضی الله عنهما و اینکه کدامیک بافضیلتر است ما بین علما تفاوت نظر وجود دارد، ولی رای صحیح نزد اهل سنت و جماعت، عثمان رضی الله عنه از علی رضی الله عنه بافضیلتر است..
سپس بقیه ی عشره ی مبشره که عبارتند از: عبدالرحمن بن عوف، زبیر بن عوام حواری پیامبر صلی الله علیه وسلم، طلحه بن عبیدالله، سعد بن ابی وقاص، امین امت ابوعبیده بن جراح، و سعید بن زید بن نفیل رضی الله عنهم اجمعین می باشند. سپس اهل بدر، بعد از آنها اهل احد، سپس اهل جنگ احزاب سپس اهل بیعت رضوان، و سپس کسانی که قبل از فتح مکه هجرت و جهاد نمودند از درجه و منزلت کسانی که بعد از آن انفاق نمودند و جنگ کردند، بیشتر است. گرچه خداوند به همه آنها وعده نیکو داده است. (منبع: اصول عقاید اهل سنت؛ تالیف جمعی از علمای متخصص عقیده در دانشگاه مدینه: (دکتر صالح بن سعد سحیمی، دکتر عبدالرزاق بن عبدالمحسن عباد و دکتر ابراهیم بن عامر رحیلی)).
بعد از آنها تابعین که در سه قرن اول اسلام زیسته اند و خصوصا کبار تابعین و سپس اولیاءالله از جمله شهداء و صدیقین و صالحین تمامی پیروان انبیاء الهی که بر آیین واقعی پیامبر قوم خود بودند..
نگاه کنید به: (اصول عقاید اهل سنت؛ تالیف جمعی از علمای متخصص عقیده در دانشگاه مدینه: (دکتر صالح بن سعد سحیمی، دکتر عبدالرزاق بن عبدالمحسن عباد و دکتر ابراهیم بن عامر رحیلی)).
و در مورد فضیلت سه قرن اول اسلام که صحابه و تابعین در آن زمان زیسته اند می فرماید:
« خیْرُ القرون القرن الذی بُعِثْتُ فیهم، ثم الذین یَلُونَهُمْ، ثم الذین یَلُونَهُم» (بهترین دوران زمانی است که من در آن مبعوث شده ام سپس کسانی که به دنبال آنها می آیند و سپس کسانی هم که به دنبال آنها می آیند.) بخاری و مسلم
که در این حدیث اشاره فرموده که “خیْرُ القرون” یعنی بهترین تمامی اعصار و دورانها کسانی هستند که در دوران پیامبر صلی الله علیه وسلم زیسته اند و به ایشان ایمان آوردند..
پس بطور خلاصه می توان چنین گفت:
1- محمد مصطفی صلی الله علیه وسلم
2- ابراهیم علیه السلام
3- موسی علیه السلام
4- نوح و عیسی علیهما السلام
5- سایر پیامبران الهی
6- ابوبکر صدیق رضی الله عنه
7- عمر ابن خطاب رضی الله عنه
6- عثمان ابن عفان رضی الله عنه
8- علی ابن ابطالب رضی الله عنه
9- بقیه ی عشره ی مبشره (عبدالرحمن بن عوف، زبیر بن عوام حواری پیامبر صلی الله علیه وسلم، طلحه بن عبیدالله، سعد بن ابی وقاص، امین امت ابوعبیده بن جراح، و سعید بن زید بن نفیل رضی الله عنهم اجمعین)
10- کسانی که در غزوه بدر حضور داشتند
11- کسانی که در غزوه احد حضور داشتند
12- کسانی که در غزوه احزاب حضور داشتند
13- کسانی که در بیعة الرضوان شرکت داشتند
14- کسانی که قبل از فتح مکه هجرت و جهاد نمودند
15- دیگر اصحاب رسول خدا صلی الله علیه وسلم
16- تابعین بزرگوار و کسانی که در قرون طلایی اسلام می زیستند و به نیکی و احسان از صحابه پیروی می کردند.
17- صالحین و صدیقین و شهدای امت اسلام و سایر امتهایی که بر آیین واقعی و تحریف نشده ی پیامبران خود بودند.
18- تمامی مسلمانان (حتی آنهایی که اهل فسق و فجورند از با اخلاقترین کفار برترند) زیرا مسلمانان ولو اینکه اهل فسق باشند ایمان دارند ولی کفار آن ایمان را ندارند.